Zwarte oog makeup - De oorsprong

De oorsprong van zwarte oog makeup

"De meeste vrouwen hebben wel een zwart oogpotlood. Vrouwen die dat niet hebben, hebben dat waarschijnlijk wel ooit gehad.

Een eyeliner of smokey eye, dat zijn makeup looks die de meeste van ons wel eens op gelegenheden gedragen hebben; sommigen zelfs dagelijks.

Maar wat echt bijna elke vrouw dagelijks draagt, is de zwarte mascara. Wat is de oorsprong van deze populaire makeup kleur?"

“Oer make-up”

Heel vroeger, toen we nog oermensen waren, werd er al gebruik gemaakt van zwart om het lichaam te decoreren. Dit was voornamelijk om angst bij eventuele rivale stammen op te wekken.

De kleur zwart werd geassocieerd met de nacht - het tijdstip waarop men het meest kwetsbaar was.

Er werd gekozen voor angstaanjagende symbolen, dit angstaanjagende symbool werd dan ook vaak door de hele stam gedragen. Zo wist men wie bij de stam hoorde en wie niet. Zo zouden zwarte symbolen niet alleen voor angst, maar ook voor eenheid zorgen.

Ook had deze zwarte kleur een effect op dieren, ook zij zagen zwart als een dreigende kleur en zouden minder snel aanvallen.

Vandaag de dag wordt er nog steeds gebruik gemaakt van tatoeages. Zo kan men aangeven bij welke groep zij behoren, of willen behoren.

Dit verklaart ook waarom sommige mensen tatoeages als bedreigend beschouwen. Aangezien dit aansluit bij het oorspronkelijke doel; angst opwekken.

Egypte

Kenmerkend voor Cleopatra is dat ze donkere ogen had. Dit blijkt een trend die door heel Egypte zichtbaar was, en niet gelimiteerd was tot Cleopatra. Zelfs in de graven van arme mensen zijn zwarte make-up producten terug gevonden.

Waar de “oermens” een heel symbolische reden had om zwarte symbolen aan te brengen, hadden de Egyptenaren ook een heel praktische reden. Zwarte oog make-up zorgde namelijk voor bescherming.

De zon in Egypte is erg fel, en er is veel stof. Door zwart lood/koper rond de ogen aan te brengen zou een groot deel van de zon geabsorbeerd worden. Ook zouden de ogen gespaard worden van rond circulerend stof, dit zou namelijk aan het zwarte oogproduct blijven kleven.

Maar het werd ook vanwege spirituele doeleinden gebruikt. De oogmake-up heeft veel overeenkomsten met “Het Oog van Horus”.

Het Oog van Horus symboliseert, logischerwijs, het oog van Horus, dat hij in een strijd om de dood van zijn vader te wreken is verloren. Zijn oog was op magische wijze gerestaureerd, en zou helende eigenschappen bevatten.

Om deze reden is het Oog van Horus een sterk symbool in de Egyptische mythologie - het zou beschermende, helende van verjongende eigenschappen bevatten. De oogmake-up die kenmerkend is voor de Egyptische cultuur heeft dan ook veel weg van dit symbool.

Make-up als zonde

Zwarte make-up is een lange tijd een taboe geweest. In het Oude Testament lezen we dat Jezebel, naast schaamteloos en moreel ongeremd, bekend stond als “The Painted Lady”. Zij droeg veel make-up, waaronder zwarte oog make-up.

Waar dit voorheen voornamelijk gebruikt werd voor medische en mythologische redenen, zou zij dit voornamelijk dragen om aantrekkelijker te ogen. Zwart werd geassocieerd met de nacht en daarmee ook met zeden. Jezebel zou dan ook moreel verval symboliseren, en zwarte oog make-up werd dan ook een taboe.

Het was vooral de lichte en witte make-up die populair werd. De witte en lichte huid zou puurheid en reinheid symboliseren. In mijn artikel over de lichte huid vind je meer informatie over deze trend.

18e eeuw zwarte make-up

Een lange tijd was zwarte make-up onpopulair. Maar tijdens de 18e eeuw kwam het gebruik van zwarte make-up weer terug. Door de pokken ontstonden littekens op het gezicht. Om dit te verbergen werden er zwarte symbolen over de littekens aangebracht.

Vrouwen brachten zwarte sterretjes of maantjes aan om zo hun beschadigde huid te verbergen. Hiervoor werd niet perse make-up gebruikt, maar werd er bijvoorbeeld gebruik gemaakt van uit leer gesneden symbolen.

Deze zwarte symbolen zouden ook politieke en culturele signalen af kunnen geven. Een symbool boven de mond zou uitnodigen om te zoenen en dus seksueel zijn, een symbool midden op de wang zou "gayity" uitstralen, en een symbool op het voorhoofd zou ceremonieel zijn.

Zo kreeg elke plek op het gezicht en lichaam een specifieke betekenis, en was het niet ongebruikelijk dat een vrouw zo’n 10 symbolen op haar lichaam en gezicht had aangebracht.

De symboliek van het plaatsen van symbolen vinden we ook terug in India, waar een symbool op het voorhoofd als ceremonieel werd gezien.

In India werd overigens ook voor lange tijd zwarte oog make-up aangebracht bij pas geboren kinderen, om hun ogen te beschermen. Dit bleek echter niet het gewenste effect te hebben, het gebruik van ouderwetse zwarte oog make-up kan namelijk lood vergiftiging veroorzaken.

Ook in het Egyptische rijk was het effect van loodvergiftiging aanwezig. De make-up producten die vandaag de dag gemaakt worden bevatten deze schadelijke eigenschappen niet. Een "kohl" potlood bestaat dan ook niet meer uit "kohl".

Begin 20e eeuw make-up

Vanaf het begin van de 20e eeuw werd het gebruik van make-up iets meer genormaliseerd. Vanaf deze periode begon de cultuur omtrent make-up te veranderen, en begon de rol van massa media zichtbaar te worden.

Het gebruik van lippenstift en mascara werd omarmd. De make-up industrie werd in eerste instantie ook bestierd door vrouwen; zij produceerden, adverteerden en gebruikten deze producten.

Make-up en cosmetica werd voornamelijk in de jaren 20 gebruikt als feministisch medium. In deze periode werd dan ook veel gebruik gemaakt van zwarte make-up. De ogen en wenkbrauwen werden met zwart aangezet, voornamelijk door de “flappers”.

Waar voorheen voornamelijk mannen bepaalden wat voor make-up vrouwen mochten dragen, waren het nu vrouwen zelf die bepaalden wat ze wilden dragen. Lees hier meer over deze “Flappers”

De tweede wereld oorlog

Tijdens de tweede wereld oorlog werd de populariteit van make-up ingezet om vrouwen gemotiveerd te houden tijdens hun werk. Aangezien de mannen op het front aan het werk waren, moesten de vrouwen thuis de werkzaamheden van de man overnemen.

Er werd gedacht dat vrouwen liever naar hun werk zouden gaan als ze zich mooi zouden kunnen voelen ten opzichte tot hun collega’s. Om deze reden werd lippenstift en mascara een commercieel product.

Maar er was ook een andere politieke reden om het gebruik van make-up te stimuleren tijdens de tweede wereld oorlog. Hitler verafschuwde het gebruik van make-up bij vrouwen. Hoe opvallender de make-up was, hoe meer hij het verafschuwde.

Het gebruik van lippenstift, mascara en eyeliner werd dan ook gezien als vaderlieverd gedrag. Dit aangezien het in strijd was met de Duits ideologie.

Na de tweede Wereld Oorlog ontdekte men al snel dat er een markt was voor make-up. Het waren niet meer enkel de vrouwen die zich zichten op de cosmetische markt, ook de mannen begonnen zich hierop te richt.

Het gebruik van mascara en eyeliner werd door hen gestimuleerd. Dit was voornamelijk zichtbaar in de media. Zo waren er in deze periode verschillende stijliconen die met zwart aangezette ogen in de media verschenen.

Jaren tachtig negentig

Tijdens de jaren tachtig zagen we dat de “Gothics” weer gebruik maakten van de zwarte tint om een statement te maken.

Deze mensen maakten gebruik van de zwarte tint om een duistere indruk achter te laten, wat weer te herleiden is aan de “nacht”, waar de tint zwart voor staat.

In deze periode is het gebruik van tatoeages ook populair geworden. De behoefte aan ‘identiteit’ begon toe te nemen, en een tatoeage werd als een middel gezien.

Door hetzelfde type tatoeage te dragen, was er het idee van eenheid. Deze tatoeages hadden voornamelijk ook een negatieve connotatie. Het ging vaak om de “Tramp stamp” of een “Gang Sign”.

Het is ook niet verwonderlijk dat er snel een behoefte bestond om tatoeages te verwijderen.